. Basınç değerleri en önemli iklim koşullarından biridir. Türkiye’de deniz ve karalara, mevsimlere ve yerel ısınma farklarına bağlı olarak oluşan yerel basınç merkezleri bulunmaktadır. Bunların yanı sıra ülke dışında oluşan ve farklı etkilere sahip gezici basınç merkezlerinin de etkisi altına girdiği için Türkiye’de farklı hava koşullarının etkili olduğu dönemler yaşanır Görsel Türkiye’nin Etkisi Altında Kaldığı Basınç Merkezleri Görsel Türkiye’yi etkileyen basınç merkezleri Türkiye çeşitli yerel rüzgârların etkisi altında kalan bir ülkedir. Mutlak konumu nedeniyle kuzey yönünden esen rüzgârlar sıcaklığı azaltırken güneyden esenler sıcaklığı yükseltir Harita Türkiye’de etkili olan rüzgârların bazıları yerel topoğrafik özelliklere bağlı olarak oluşurken bazıları ise Türkiye’nin genel basınç durumuna bağlı olarak oluşur. Türkiye’de kuzeyden gelen yerel rüzgârlar poyraz, yıldız, karayel; güneyden gelenler ise lodos, kıble ve keşişlemedir. Harita Türkiye’de etkili olan yerel rüzgârlar Türkiye’de etkili olan diğer yerel rüzgârlar ise şunlardır Etezyen Balkanlardan doğan ve Ege Denizi’ne doğru esen soğuk yerel rüzgârlardır. Meltem Farklı ısınma özelliğine sahip olan yüzeyler arasındaki günlük sıcaklık ve basınç farklarına bağlı olarak oluşurlar. Dağlar ve vadiler arasında olduğu gibi kara ve denizler arasında da eser. Kıyı Ege’de gündüz denizden karaya doğru esen deniz meltemlerine imbat adı verilir. Fön Dağ yamaçlarından alçak kesimlere doğru esen ve bu nedenle ısınan, sıcak ve kuru bir rüzgâr olan fön, Türkiye’de özellikle dağların kıyıya paralel uzandığı kuzey ve güney kesimlerde görülür. Sıcak ve kuru olan bu rüzgârlar ilkbahar aylarında karların hızlı şekilde erimesine ve sel olaylarına neden olabilir. Konya civarında bu rüzgârlar tarımsal üretimi olumsuz etkilediği için “bakır sattıran rüzgârlar” olarak bilinir.
ÜLKEMİZDETÜRKİYE’DE ETKİLİ OLAN YEREL RÜZGARLARBlog Hocası sitesi olarak bu yazımda yerel rüzgarlar ile ilgili bilgi vermeye çalışacağım. Birçoğumuzun bildiği gibi ülkemiz Türkiye kuzey yarım kürede yer alan bir ülkedir. Orta kuşak olarak bilinen bölgede yer alan Türkiye, bulunduğu konumu itibariyle kuzeyden esen rüzgarlar sıcaklığı düşürürken, güneyden esen rüzgarlar ise sıcaklık üzerinde arttırıcı bir etkiye sahip olmaktadırlar. Türkiye’yi daha çok kış veya yaz aylarında etkisi altında alan yerel rüzgarlar kış aylarının çok daha soğuk, yaz aylarının ise çok daha sıcak geçmesine neden görülen yerel rüzgarlar kuzeyden üç güneyden de üç rüzgar etkili olmaktadır. Türkiye’yi kuzeyden etkisi altına alan rüzgarlar Karayel, Yıldız ve Poyrazdır. Ülkemizi güneyden etkisi altına alan rüzgarlar ise Samyeli Keşişleme , Kıble ve Lodostur. Ülkemizde görülen yerel rüzgarı isim bazında öğrendikten sonra gelin bu rüzgarları daha yakından YEREL RÜZGARLARKarayel Türkiye’de kuzeybatı yönünde esen bu rüzgar, soğuk kökenli rüzgar arasında bulunur. Yaz aylarında yağmur, kış aylarında ise özellikle Trakya Bölgesi’nde kar yağışı etkisi ile bilinen bir Kuzeyden ülkemize doğru esen bir rüzgar olan Yıldız, özellikle Karadeniz Bölgesi’nde etkisini gösteren bir rüzgardır. Yıldız, kışın sert soğuklara neden olurken yazın ise serinletici bir etkiye Ülkemizde kuzeydoğu yönünde esen soğuk kökenli rüzgarlar arasında yer almaktadır. Özellikle kış aylarında ülkemizi Doğu Anadolu, İç Anadolu ve Karadeniz’in doğusunda etkisini gösteren Poyraz, kış aylarında don olaylarının yaşanmasına etkili YEREL RÜZGARLARSamyeliKeşişleme Türkiye’de güneydoğu yönünde esen, sıcak kökenli bir rüzgardır. Yaz aylarında etkisi hissedilen Keşişleme, bir çok olumsuz etkiye sahiptir. Bu etkiler arasında sıcaklığın yükselmesine bağlı olarak kuraklığın olmasından çok hissedilmesi, havanın kurumasına ve bunaltıcı bir etkiye sahip olmasına sebep Türkiye’de güney yönünde esen, sıcak kökenli rüzgarlar arasında yer almaktadır. Ülkemizin güney kesimlerinde etkili olan bu rüzgarlar, yaz aylarında kuraklığın yaşanmasında etkili Türkiye’de güneybatı yönünde esen, ılık hava taşıdıklarından sıcak rüzgarlar arsında yer almaktadır. Ülkemizde daha çok Akdeniz bölgesinde etkili olmaktadır. Lodos rüzgarlarıyla birlikte genelde yağmurlar etkili olan yerel rüzgarları dilim döndüğünce basit bir şekilde anlatmaya çalıştım. Bu rüzgarları size lazım olan yerde kolay bir şekilde hatırlayabilmeniz adına KaYıP SaKaL şeklinde bir şifreleme yaparsanız size lazım olan yerde çok daha kolay bir şekilde hatırlayabileceksiniz.
TÜRKİYE'DE ETKİLİ OLAN RÜZGARLARTürkiye Batı rüzgarları yerşekillerinden dolayı bu rüzgarların etkisi görülmez. Yurdumuz daha çok yerel rüzgarların Etkili Olan Basınç MerkezleriTürkiye farklı özellikteki basınçların etkisinde kalır. Bu durum daha çok Türkiye’nin matematik konumunun Basınçlara Sibirya Antisiklonu• Ülkemizde doğu ve kuzeydoğudan sokulan termik kökenli yüksek basınç alanıdır.• Türkiye’yi sadece kış aylarında Doğu Anadolu ve Balkanlar üzerinden sarkarak etkiler.• Az fakat etkin kar yağışı ile soğuk ve ayazın fazla olduğu hava tipini simgeler.• Balkanlardan sarktığında Azor yüksek Basıncı ile birleşerek İzlanda Alçak Basıncı’nın Türkiye’yi etkilemesine izin vermez. Bu nedenle uzun süreli, sakin ve soğuk kış koşulları Azor Antisiklonu• Ülkemizi sürekli etkileyen dinamik kökenli yüksek basınç alanıdır.• Kışın serin, yağışsız ve batı yönlü rüzgarlarla kendini belli eder. Rüzgar hızları yavaştır.• Kışın sürekli alçalıcı hareket gösterdiği ve soğuk yeryüzüne dokunduğu için havanın alt kısımlarında soğuk, durgun bir hava katmanı oluşur. Bu durgun hava bölümü içerisinde şehirsel atıklar birikerek hava kirliliğine neden olur.• Kış ayalarında Kuzey Afrika üzerinde İzlanda Alçak Basıncı’nın sıcak bölümü oluşarak İzlanda Alçak Basıncı’nın değişmesine yardım eder. Yaz aylarında ise güneş ışınlarının gelme açısına bağlı olarak etki alanını Akdeniz üzerinden İngiltere’ye kadar genişletir. Bu durumda Türkiye’de kuzey yönlü rüzgarlar etkili Basınçlar a İzlanda Siklonu• Dinamik kökenli bu alçak basınç alanı kışın etkilidir.• Ülkemize batı ve kuzeybatıdan sokulur.• Hareketli hava kütlelerini getirdiği için rüzgar birkaç gün ara ile çok farklı yönlerden eser. Rüzgarın esme yönü güneybatıdan başlar, kuzeybatıya kadar döner. Bu basınç merkezinde güney sektörlü rüzgarlar sıcaklığı artırırken, kuzey sektörlü rüzgarlar sıcaklığı düşürücü etki yapar ve cephesel yağışlara neden olur. Özellikle Karadeniz’de bubasınç alanı etkisiyle cephesel ve orografik yağışlar görülür.• Eğer kendisinden daha sıcak olan Akdeniz’e iner ve uzun bir süre burada kalırsa nem yüklenir. Türkiye’nin güneybatı kıyılarında aşırı kış yağışlarına neden Basra Körfezi – İran Siklonu• Termik kökenli bu basınç alanı, yaz aylarında karaların aşırı ısınması nedeniyle oluşmuştur.• Ülkemizde güney ve güneydoğudan sokulan ve yaz aylarında etkili olan Basra Alçak Basıncı;i Aşırı çöl sıcaklarının yaşanmasına,ii Yaz başlarında karaların fazla ısınması ve atmosferin üst kısımlarının daha soğuk olması nedeniyle ani, gök gürültülü, sağanak yağışlara,iii Azor Yüksek Basıncı’nın da etkisiyle kuzey yönlü rüzgarların etkin olmasına neden Yararlanılarak Derlenmiştir.
Menü 1. Türkiye’de Rüzgar Yönleri ve İsimleri 2. Ülkemizde Esen Rüzgarların Tarımsal Etkileri 3. Hızına Göre Rüzgârların Tanımlanması 4. Türkiye’de Esen Rüzgarlar ve özellikleri Giriş Rüzgâr, yatay olarak veya yataya çok yakın yönde yer değiştiren bir hava kütlesi hareketidir. Rüzgâr vektörel bir kuvvettir ve yön ve hız olmak üzere iki belirteci vardır. Rüzgarın bulunduğumuz yere doğru geldiği yöne rüzgar yönü denir. Yönlere göre rüzgar çeşitleri 1. Türkiye’de Rüzgar Yönleri ve İsimleri Türkiye’de Esen Rüzgarların Etkileri 2. Ülkemizde Esen Rüzgarların Tarımsal Etkileri Esme süresi ve hızı ve yönüne bağlı olarak rüzgâr; bitkilerde gerçekleşen transprasyonda, toprak yüzeyinden olan evaporasyonda ve tohumların yayılmasında doğrudan etkili olmaktadır. Rüzgâr; bitkilerde solunum respirasyon ve terleme transprasyun normal düzeyde olmasını, toprağın tava gelmesini, bitkilerin yeterli karbondioksit gazı almasını sağlar; tozlaşmayı sağlar ve don olayını engeller. Bunun yanında rüzgârlar kuvvetli eserse bitkilerin yatmasına, dalların kırılmasına, çiçek veya meyve dökümüne ebep olur. Artan rüzgâr hızına bağlı olarak, bitkilerde terleme yolu ile sarf olan su miktarı artar ve dolayısı ile bitki kuru madde üretim oranı azalır. Bitki; artan transpirasyonla kaybettiği toplam suyu kökleri ile topraktan tedarik edemeyecek duruma gelirse, solmaya başlar ve kurur. 3. Hızına Göre Rüzgârların Tanımlanması Kuvvetli Rüzgar = 39-61 km/ saat hızda esen rüzgardır. Fırtına = 62-74 km/ saat hızda esen rüzgardır. Kuvvetli Fırtına = 75-88 km/ saat hızda esen rüzgardır. Tam Fırtına = 89-102 km/ saat hızda esen rüzgardır. 4. Türkiye’de Esen Rüzgarlar ve özellikleri
ülkemizde etkili olan rüzgarlar ve özellikleri
